Welkom

Wat is taal eigenlijk? Die vraag hield mij regelmatig bezig in mijn functie als bestuurder van zo’n 24 basisscholen. Vanuit die rol besprak ik met schooldirecteuren de opbrengsten van de kernvakken. Het viel mij op dat wanneer het in deze gesprekken over het kernvak taal ging, vooral het instrumentele aspect ervan c...

Terwijl ik dit redactioneel schrijf, woedt er buiten een crisis van pandemische omvang. Een crisis waarin we aan een nieuwe werkelijkheid in het dagelijkse leven vorm moeten geven. Een werkelijkheid waarin we in de rij staan voor de supermarkt, met een boog om elkaar heen lopen, praten tegen beeldschermen, elkaar ni...

Het is alom bekend dat eerst met de opkomst van de fotografie, de film, televisie en later internet en social media de verhouding tussen tekst en beeld aanzienlijk is veranderd. Ooit domineerde op een gemiddelde pagina in een krant, tijdschrift of schoolboek de tekst en deze werd afgewisseld met een enkel plaatje of...

In aanbevelingen aan leerkrachten voor het houden van klassengesprekken over teksten wordt het stellen van ‘open vragen’ vaak geadviseerd als middel om het gesprek op gang te krijgen en te ondersteunen. Wat een ‘open’ vraag precies is en hoe die geformuleerd zou moeten worden, wordt echter niet specifieker dan ‘een ...

Van de redactie

Taaldenkgesprekken zijn gesprekken waarin leerlingen samen denken, redeneren en leren. Dit soort gesprekken is niet alleen spannend en leerzaam voor taalvaardige leerlingen, maar juist ook voor leerlingen die Nederlands als tweede taal leren. Al met heel weinig Nederlands kunnen ze meedoen en al doende groeit hun ta...

De landelijk vastgelegde onderwijsdoelen zijn voor het laatst 13 jaar geleden herzien en daarom is het tijd voor een actueel curriculum dat bijdraagt aan de doorstroming van basis- naar voortgezet en vervolgonderwijs, de samenhang tussen vakken en een minder overladen programma. Voor negen leergebieden is binnen Cur...

Veel leestijd en lezen in zelfgekozen boeken biedt de mogelijkheid om zonder leesmethode goed en motiverend voortgezet leesonderwijs te geven. Daarmee verschuift het accent van het werken met een methode voor voortgezet lezen naar een onderbouwd leesbeleid waarin het belang van kennis en vaardigheden van leerkrachte...

Tegenwoordig lijkt het wel alsof iedereen een taal- en/of leesprobleem, zoals dyslexie, heeft. Heb je moeite met het kiezen tussen d’s en b’s? Dyslexie. Problemen met spellingsregels? Dyslexie. Gaat het lezen te langzaam? Dyslexie. Commerciële praktijken schieten als paddenstoelen uit de grond en verdienen grof geld...

Elke leerkracht krijgt dagelijks te maken met grote cognitieve, sociaal-culturele en taalverschillen in de groep, wat differentiatie nodig maakt. Maar het apart begeleiden van groepjes leerlingen staat op gespannen voet met sociale integratie. De laatste tijd groeit de aandacht voor inclusie: manieren om een groep b...

Een verslag, een sollicitatiebrief, e-mail, tweet of appje. Bijna dagelijks houden we ons bezig met schrijven, een vaardigheid die essentieel is voor het functioneren in onze maatschappij. Goed schrijf- of stelonderwijs is dan ook van groot belang. De uitkomsten van het Inspectierapport uit 2011 zijn derhalve zorgel...

Genieten van lezen is de drive voor verdere literaire ontwikkeling. Kinderen die lezen hoog in het vaandel hebben staan, ervan overtuigd zijn dat ze hier goed in zijn, lezen graag en veel, waardoor hun literaire competentie zich in een opwaartse spiraal verder ontwikkelt. Dit in tegenstelling tot kinderen die van zi...

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente publicaties die (mede) geschreven zijn door medewerkers van EDventure, LOPON2 of SLO.

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.

Van de redactie.

Leraren en leerlingen komen telkens meer in aanraking met andere talen dan het Nederlands – scholen zijn in toenemende mate talig divers. Onderzoek suggereert dat het waardevol is om deze talige diversiteit als rijkdom te zien. Eén van de manieren om deze rijkdom te verzilveren is door het onderwerp meertaligheid te...

In dit artikel willen we een lans breken voor doelgericht werken aan de ontwikkeling van de mondelinge taalvaardigheid van leerlingen in de groepen 1 tot en met 8. Het mondelinge domein is alomtegenwoordig in klassen en lessituaties, maar uit het recente Peilingsonderzoek naar mondelinge taalvaardigheid in groep 8 k...

Omdat iedereen op school heeft gezeten, heeft ook iedereen een mening over het (lees)onderwijs; het is net voetbal, ook daar staan de beste stuurlui aan wal. Op het schoolplein en tijdens verjaardagen praten ouders van schoolgaande kinderen, als zogenaamde deskundigen, over het onderwijs dat volgens hen niet deugt. ...

Lezen is een vaardigheid die kinderen moeten leren. Het is nodig om hen daarin expliciet te stimuleren en te begeleiden. Sommige kinderen - de zogenaamde ‘risicolezers’ - beginnen met minder kansen of minder vaardigheden aan de leesontwikkeling en kunnen daardoor problemen ervaren bij de start van het leesonderwijs....

Zonder een goede leesvaardigheid is het onmogelijk om goed deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Het is daarom van essentieel belang dat kinderen op school goed leren lezen. Jarenlang stonden de leesstrategieën centraal tijdens de begrijpend leesles, maar daar komt door de opkomst van Close Reading verandering ...

Hoe kan ik weinig lezende pabostudenten laten ervaren dat het lezen van jeugdboeken van belang is voor de eigen ontplooiing en de ontplooiing van kinderen? En hoe laat ik deze studenten ontdekken dat zij door te werken aan hun eigen literaire competentieniveau ook de kinderen op de basisschool kunnen helpen om liter...

Schrijfonderwijs leek vroeger zo eenvoudig. De onderwijzer gaf een ‘stelopdracht´, de leerlingen leverden hun tekst in en kregen hun werk terug met een cijfer of een beoordeling in woorden erboven. Soms waren spelfouten verbeterd of stond er bemoedigend commentaar in de kantlijn. Inmiddels weten we dat er effectieve...

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente publicaties die (mede) geschreven zijn door medewerkers van EDventure, LOPON2 of SLO.

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.

Ter ondersteuning van het ontwikkelteam Nederlands van Curriculum.nu verzorgde SLO een aantal overzichtspublicaties voor verschillende domeinen van het taalonderwijs Nederlands. Voor elk van die domeinen wordt een stand van zaken gepresenteerd en worden aanbevelingen gedaan voor het curriculum van de toekomst (zie o...

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente publicaties die (mede) geschreven zijn door medewerkers van EDventure, LOPON2 of SLO.

In september verscheen in de Vlaamse krant De Morgen een artikel waarin werd beweerd dat studenten die instromen aan de universiteit “niet meer kunnen schrijven”. Het artikel kreeg heel wat weerklank in de media en zorgde voor een oprisping van verwijten aan het adres van het funderend onderwijs, met als rode draad:...

Hoe haal je het maximale uit je onderwijs in Wetenschap en Technologie (W&T)? En welke rol speelt taal daarbij? In dit artikel laten we de relatie zien tussen taal en W&T en presenteren we de opzet en resultaten van een grootschalig onderzoek in groep 6 van de basisschool. Tot slot beschrijven we de ervaringen met d...

De Florentijnse meesterspeurder-monnik Lapo Mosca, hoofdfiguur in een aantal Middeleeuwse thrillers van Hélène Nolthenius, hanteert de gevleugelde uitspraak: ‘Lezen zonder te begrijpen is als jagen zonder te vangen!’ In die tijd, vóór de (Europese) uitvinding van het buskruit, was jagen mét vangen essentieel om in d...

Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben veel moeite met het leren van taal, zonder dat hier een duidelijke verklaring voor is. Gepaste begeleiding en hulp is essentieel voor deze kinderen, maar TOS is, zeker bij meertalige kinderen, niet altijd gemakkelijk te herkennen. Sommige meertalige kinderen he...

In onderwijs (en opvoeding) proberen we kinderen de benodigde kennis, vaardigheden en houdingen aan te leren waarmee zij in verschillende sociale situaties taal kunnen gebruiken om hun communicatieve doelen te bereiken. Het is belangrijk dat we in onderwijs al vanaf jonge leeftijd expliciet aandacht schenken aan de ...

Uit onderzoek blijkt dat kinderen die plezier hebben in lezen, vaker lezen en daardoor steeds leesvaardiger worden (Stichting Lezen, 2013a). Daarnaast blijkt dat lezen een bewezen positief effect heeft op de taalvaardigheid en de sociaal-emotionele ontwikkeling (Krashen, 2004; Meelis-Voorma, Moolenaar & Overmeijer, ...

In dit artikel presenteren we een samenvatting van een studie naar het lezen van jeugdliteratuur in het curriculum van de pabo (Reiling, 2017). De studie is onderdeel van een groter onderzoeksproject binnen het Lectoraat Narratieve Professionele Identiteit van Katholieke Pabo Zwolle (KPZ). De ambitie van dit project...

Van de redactie.

Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.